Basketbal in Nederland is een relatief kleine sport. Voor topbasketbal in Europa moet je naar Spanje. Maar het basketbalwalhalla ligt natuurlijk in Noord-Amerika. De NBA. Enkele (Amerikaanse) Nederlanders schopten het in de afgelopen ruim zestig jaar tot dit niveau. De komende weken belichten we de Nederlanders die sinds 1946 voor de NBA werden gedraft. Deel 2: Swen Eric Nater.
Statistisch gezien de beste Nederlander die ooit in de NBA heeft gespeeld. Swen Eric Nater behaalde dan wel nooit een kampioenschap, hij was zowel bij de American Basketbal Association als de NBA de beste rebounder (´75, ´80). Iets wat geen enkele andere speler ooit is gelukt. Verder scoorde hij in zeven van zijn elf seizoenen een double-double, gemiddeld meer dan 10 punten en 10 rebounds. In zijn laatste jaar reikt hij tot de finale met Los Angeles Lakers. In een spannende best-of-seven serie gingen de Lakers met 4-3 onderuit tegen Boston Celtics.
Het verhaal van Nater gaat veel verder dan basketbal alleen. Hij werd op 14 januari 1950 geboren in Den Helder. Op zijn zesde verlaten zijn ouders en broertje hem en zijn zusje. Zij gaan naar Amerika, hij en zijn zus blijven in Nederland. Het is de bedoeling om na een tijdje weer bij elkaar te komen, maar dat tijdje duurt drie jaar. Dan wordt de familie Nater herenigd in een surpriseshow herenigd in een Amerikaans televisieprogramma, ´It Could Be You
Het talent droop er in eerste instantie niet vanaf bij Nater. Hij zou op de highschool het basketbalteam niet eens halen. Maar in college werd hij toch toegelaten tot het team. Na een rustig eerste jaar ging het snel. In zijn tweede jaar presteerde hij uitstekend en kreeg hij een beurs voor het fameuze basketbalprogramma van de UCLA. Twee jaar speelde hij onder de legendarische coach John Wooden, wiens teams de ´Wooden Gang´ werden genoemd. Nater was back-up center voor sterspeler Bill Walton, de latere eerste pick in de draft (1974) en winnaar van de MVP-award (1978) en Sixth Man Award (1986). Maar Nater, die weinig minuten speelde en voornamelijk tijdens de training goed van pas kwam, kon wel wat met de bal. Walton stelde eens dat Nater de beste center was tegen wie hij had gespeeld. In twee jaar pakte UCLA twee titels en verloor geen duel.
In 1972 wordt Nater als negende gedraft in de ABA, een jaar later door de Bucks voor de NBA. De Nederlander besluit voor de Virginia Squires te gaan spelen, in de ABA. Die verkopen hem twee maanden later aan San Antonio Spurs en door zijn spel bij de Spurs wordt hij op 24-jarige leeftijd verkozen tot rookie van het jaar (14,1 punten en 12,6 rebounds per duel). Hij speelt ook in de All-Star Game van 1974, tegen de legendarische Julius Irving aka Dr. J., en speelt ijzersterk, 29 punten en 22 rebounds. Het westen verliest echter van het oosten dus gaat de award aan Naters neus voorbij.
Zijn tweede jaar presteert hij beter dan in zijn eerste. Ruim 15 punten en meer dan 16 rebounds scoort hij. Hiermee wordt hij de beste rebounder van het seizoen. Uiteindelijk speelt hij tot de samenvoeging met de NBA in 1976 nog voor de New York Nets en toch nog even voor de Squires. Daarna maakt de nummer 31 zijn debuut in de NBA voor de Milwaukee Bucks. Na een jaar bij de Bucks speelt hij een jaar bij Buffalo Braves. Daarna verkast Nater naar San Diego Clippers, waar hij vijf jaar speelt. Hier wordt hij voor de tweede keer in zijn loopbaan de beste rebounder van het seizoen. Uiteindelijk sluit Nater zijn carrière in 1994 á la Karl Malone af bij Los Angeles Lakers. Hij speelt daar samen met legendarische spelers als Kareem Abdul-Jabbar en Magic Johnson. En zowaar, de Lakers bereiken de NBA-finale. Helaas voor Nater wordt er tegen de Celtics van Larry Bird verloren.
Nater zet op 34-jarige leeftijd een punt achter zijn NBA-loopbaan. In totaal speelde hij 752 duels op het hoogste niveau. In de NBA kwam hij tot 506 wedstrijden, waarvan 17 in de play-offs. In de ABA speelde hij 246 duels, waarvan 13 in de playoffs. Over zijn carriêre schoot hij meer dan 53 procent van zijn schoten raak voor 12.4 punten per duel. Daarnaast scoorde hij 11.6 rebounds en 1.7 assists. “Ik snapte het spelletje. Het belang van reserves en hun rol. Daar heb ik veel profijt van gehad”, analyseerde Nater zijn succes.
Nater is nu 61 jaar en werkt nu als een assistent-inkoper van computer software. Daarnaast geeft hij basketbalclinics.
Reacties