NBA Analyse: Machtsverschuiving van Westen naar Oosten

Waardeloos. Als er een woord steevast gebruikt wordt om het niveau van de Eastern Conference in  de NBA aan te duiden dan is het wel het woord waardeloos. En terecht. Met onder andere ploegen als Detroit, New York en Philadelphia, die er structureel een potje van maakten, was het Oosten jarenlang een lachertje.

Cijfers
Daar waar in het verleden de Eastern Conference nog een power house was met legendarische teams als de Bulls, Celtics en Pistons, is er vanaf de intrede van het dertigste team in de NBA (de Bobcats in 2004) een negatieve trend zichtbaar. De gezamenlijke winstpartijen van alle teams in het Oosten waren elk jaar (met uitzondering van seizoen 2008/2009) beduidend minder.

Totaal aantal overwinningen per Conference

Dit gegeven zorgde er mede voor dat er maar liefst tien ploegen uit de Eastern Conference de play-offs wisten te halen met een negatief record. Een utopie voor teams uit het Westen, waar ter illustratie de 2013/2014 Suns met 48 overwinningen (tien overwinningen meer dan de achtste franchise uit het Oosten, de Hawks) de play-offs doodleuk vanaf hun vakantieadres moesten aanschouwen.

Gebrek aan uitdagers
Hoewel de Oosterse topteams een tijdlang veel verbloemd hebben (de afgelopen elf jaar had maar liefst zeven keer een team uit de Eastern Conference het beste record van de league) en er in beide divisies elk jaar wel individuele negatieve uitschieters in de onderste regionen te vinden zijn, lijkt de kern van het probleem te liggen in het gebrek aan echte uitdagers in het middensegment.

Wanneer je bijvoorbeeld de balans opmaakt van teams die op een ultieme challenger plaats eindigden (plek negen), blijkt het dat de westerlingen eindigend op plaats negen gemiddeld 6,5 overwinningen meer boeken dan de oosterlingen.

Totaal aantal overwinningen ninth seed

Rustig aan
Hoewel die cijfers op het eerste oog niet schokkerend zijn, hielp het niet mee in de geloofwaardigheid van het Oosten. LeBron James kon het zich vorig seizoen permitteren enkele weken vrij te nemen, zonder dat dit consequenties had voor zijn team. Een zorgwekkende trend met de kennis dat atleten pas echt kunnen rijzen tot grote hoogte wanneer ze worden uitgedaagd.

De voorspellingen voor het huidige seizoen waren in die zin ook onheilspellend. De Cavaliers (zelfs met ingecalculeerde blessures/rustperiodes van sterspelers) zouden de Conference wel winnen. De Bulls, Hawks, Heat, Raptors en Wizards zouden in willekeurige volgorde zich met twee vingers in de neus kwalificeren voor de play-offs, en daarachter… Tja, daarin zat een hele grote groep met clubs die eigenlijk niemand echt serieus nam en slechts als competitievulling fungeerde, in een league waarin uiteindelijk toch het Westen weer zou domineren.

Realiteit
Hoewel het nog vroeg is, en er slechts tien procent van alle wedstrijden gespeeld is, lijkt er na jaren (eindelijk) een andere trend zichtbaar. Ploegen uit het Oosten hebben gezamenlijk op het moment van schrijven (donderdagmiddag) 64 overwinningen geboekt, tegenover 59 van het Westen.

Bij verdere bestudering van de materie, waarin we de huidige records vergeleken met het record na evenveel gespeelde wedstrijden een seizoen geleden, blijkt het dat ploegen die zich vorig seizoen plaatsten voor de play-offs (uit beide conferences) het dit seizoen moeilijker hebben, voornamelijk in het Westen. De balans van play-offs teams uit het Oosten is -2 (voornamelijk te wijten aan de instorting van Brooklyn), daar waar het Westen aanzienlijk slechter scoort met -12 (grotendeels veroorzaakt door de grote tegenvallers dit seizoen Houston, Memphis en New Orleans).

De veertien teams die zich vorig seizoen niet kwalificeerden voor de play-offs doen het dit seizoen aanwijsbaar beter. Alle ploegen, met uitzondering van Phoenix en Sacramento, hebben vergeleken met een seizoen geleden een gelijk of beter record. Ook hier scoort het Oosten (+9) beter dan het Westen (+4).

Vergelijking seizoen 2014/2015 met 2015/2016 (in blauw play-off teams)

Verklaring
Een deel van de verklaring kan gevonden worden in de terugkeer van enkele langdurig geblesseerde topspelers. De Indiana Pacers met of zonder Paul George scheelt nogal een slok op een borrel, zoals dat ook geldt voor Carmelo Anthony bij de Knicks, en Chris Bosh bij de Heat.

Daarnaast hebben de verschillende uitdagers zich afgelopen zomer relatief geruisloos versterkt via free agency en trades. Tiago Splitter (Atlanta), Nicolas Batum (Charlotte) en Marcus Morris (Detroit) waren bijvoorbeeld allemaal spelers die van de Western Conference oostwaarts keerden om daar onder de radar van grote waarde te zijn voor hun nieuwe werkgevers.

Tot slot, blijken de rookies over de gehele linie (en dus ook die in het Oosten) een redelijk sterke lichting te zijn. Jahlil Okafor en Kristaps Porziņģis dwongen direct basisplaatsen af, terwijl ook Jerian Grant, Stanley Johnson en Justise Winslow vrijwel vanaf de meet spelers te zijn waarop gebouwd kan worden.

Hoopvol
Hoewel benadrukt moet worden dat het seizoen nog vroeg is, en er rekening gehouden moet worden met de impact van speelschema’s, kan er wel voorzichtig geconcludeerd worden dat de balans tussen het Oosten en Westen beter in balans lijkt. Een goede ontwikkeling. Want een competitie, met bedenkelijke competitie, is pas echt waardeloos.

Foto: Twitter