Als een van de meest succesvolle NFL franchises aller tijden en bakermat van de ‘West Coast Offense’ van genius Bill Walsh stonden de San Francisco 49ers lange tijd bekend om hun attractieve en succesvolle passing game onder leiding van Hall of Fame QB’s Joe Montana en Steve Young. Walsh bouwde de 49ers uit tot een ware dynastie en won met zijn discipelen Montana en Young binnen 15 jaar 5 Super Bowls. Vaak op prachtige wijze. De 49ers vonden ‘the modern NFL’ zowat eigenhandig uit.
Succes was hun ‘manifest destiny’. Maar eind jaren ’90 veranderde deze lotsbestemming snel. Het football kader dat door Walsh gedurende 20 jaar tijd had opgebouwd verdween langzamerhand uit San Francisco, zonder dat er adequate vervanging werd gevonden. Dit had zijn weerslag op het veld, waar het uitzonderlijke oog voor talent van Walsh node werd gemist. Toen ook Steve Young met pensioen ging viel er een lange schaduw over het scarlet and gold gekleurde deel van de Bay Area.
Het nieuwe millennium bracht enkel magere jaren. Op een enkele opleving in de playoffs na, was er geen structuur noch voldoende kennis en kunde aanwezig om de juiste koers te hervinden. Tekenend was de grote headcoach turnover in die jaren; hét bewijs voor een franchise in nood. In 2005 kregen de 49ers de ultieme kans opnieuw te beginnen en Aaron Rodgers te selecteren met hun 1e keus in de draft. Maar die kans werd verprutst. De 49ers verkozen Alex Smith boven Rodgers en maakten daarmee een enorme blunder. Smith bleek totaal niet de franchise QB te zijn die Rodgers wel was en San Francisco leek reddeloos verloren, ondanks diverse goede draft picks in latere jaren als Frank Gore, Patrick Willis en Vernon Davis.
Illustratief voor de 49ers in die jaren was het optreden van de zeer emotionele en opvliegende head coach Mike ‘Our formula is this: we go out, we hit people in the mouth’ Singletary. Tijdens zijn debuut als coach stuurde hij star tight-end Vernon Davis vroegtijdig naar de kleedkamer en zei daarover nadien op de persconferentie: ‘Cannot play with them, cannot win with them, cannot coach with them. Can’t do it’. Singletary sprak profetische woorden, want na 2 teleurstellende seizoenen volgde eind 2010 zijn ontslag.
Enter Jim Harbaugh. Harbaugh, voormalig starting QB voor onder meer de Chicago Bears en broer van Ravens’ coach John Harbaugh, had in rap tempo een naam voor zichzelf opgebouwd als head coach van Stanford University. Het was ook onder Harbaugh’s bezielende leiding dat Andrew Luck zijn stappen maakte naar ‘can’t miss prospect’. Bovendien was Harbaugh een verre afstammeling van de coaching line van Bill Walsh en deelde hij met Walsh dezelfde alma mater in Stanford University. Op zichzelf natuurlijk geen kwalificaties die succes in de NFL garanderen, maar Harbaugh deed vanaf minuut één als 49ers head coach alles goed. Nog voordat de NFL in lockout ging belde Harbaugh de veel bekritiseerde Alex Smith en nodigde hem uit voor een gesprek. Waar Smith een ‘slecht nieuws gesprek’ verwachte, ging Harbaugh doodleuk met hem tape bekijken en stelde hij vraag na vraag over Smith’s persoonlijkheid, zijn thuissituatie, zijn gedachtes en voorkeuren op het veld en zijn ideeën over football in het algemeen. Harbaugh gebruikte vervolgens de lockout om alles in gereedheid te brengen voor een op Alex Smith toegespitste 49er offense.
Toen de lockout eindigde en de hele NFL in gang schoot en paniekerig om zich heen greep tijdens een ware free agency frenzy had Harbaugh zijn plan al tot in de puntjes uitgewerkt. Direct sprak hij het vertrouwen uit in Alex Smith als zijn QB en overhandigde en passant Smith een playbook dat naadloos aansloot op de sterktes en zwaktes van Smith als QB. Smith kreeg daarmee als het ware de sleutels tot een offense die speciaal voor hem was samengesteld. Van Smith werd niet meer gevraagd om een ingewikkeld playbook met veel alternatieve routes toe te passen. Als de primary receiver gedekt zou zijn, wilde Harbaugh dat Smith koos voor de volgende receiver, die een kortere route liep of over the middle kwam. Met potentiële targets als tight end Vernon Davis en wide receivers Michael Crabtree, Braylon Edward en Ted Ginn moest er immers altijd wel iemand in staat zijn een play te maken. Verder zorgde Harbaugh ervoor dat iedere defensie die Smith tegenover zich zou vinden gedwongen werd te kiezen uit 2 kwaden: de passing game of de running game. De veelzijdige maar wisselvallige running back Frank Gore was immers een uniek talent waar veel beter gebruik van kon worden gemaakt. Harbaugh probeerde aldus met een rationele aanpak en de opbouw van een sterke vertrouwensrelatie, het maximale uit de hem beschikbare middelen te halen.
Naast de offense had hij ook veel aandacht voor the other side of the ball. De defensie, in het voorjaar versterkt met rookie defensive end/outside linebacker Aldon Smith, kreeg een do-over. Waar Mike Singletary alleen sprak over ‘hitting people in the mouth’, liet Harbaugh zijn defensie de daad bij het woord voegen. De 49er defense werd harder maar ook veelzijdiger. Nieuwe, originele schemes werden uitgedokterd en ingeslepen in de formatie. Opdat de defensie in staat zou zijn een diversiteit aan aanvallend talent te weerstaan in verschillende wedstrijdsituaties. Zo transformeerde Harbaugh de 49ers in een tijdsbestek van 6 weken van een losing team in een min of meer geoliede machine. In de eerste wedstrijd, thuis tegen de Seahawks, kreeg San Francisco nog alle ruimte lekker warm te draaien. In de weken daarna echter, traden de 49ers aan tegen tegenstanders van formaat: de Cowboys, Bengals, Eagles, Bucs en Lions. Tegen de Cowboys werd nog verloren maar in de weken daarna groeiden de 49ers uit tot de revelatie van het seizoen, met een record van 8-1.
Van de 49er defense wordt inmiddels gezegd dat die misschien wel de beste van de hele NFL is. Alex Smith wordt voorzichtig geprezen om zijn solide, degelijke spel. De Super Bowl en de 49ers zijn zelfs al in één zin genoemd. En waarom ook niet? Natuurlijk, ‘Frisco moet zich nog bewijzen tegen teams als de Packers, Steelers en Saints, en Smith zal nooit Aaron Rodgers of Tom Brady zijn, maar het concept van Harbaugh werkt. Hij heeft een broodnodige dosis logica, enthousiasme en slimheid geïnjecteerd in het ooit zo levenloze lichaam van de 49ers en daarmee San Francisco als football stad gereanimeerd. Dat is op zichzelf al een formidabele prestatie.
Eerder: PHILADELPHIA EAGLES | DETROIT LIONS | CAROLINA PANTHERS | NEW ENGLAND PATRIOTS | GREEN BAY PACKERS | PITTSBURGH STEELERS | TAMPA BAY BUCCANEERS |
Reacties