Waar wij met Sport Amerika dagelijks stilstaan bij al het laatste nieuws in de NBA, is het ook niet slecht om af en toe terug te kijken. Met NBA History kijken we terug naar bijzondere teams en indrukwekkende spelers die gedurende de jaren zoveel indruk hebben gemaakt dat we ze graag nog een keer uitlichten.
Het leek wel alsof Kareem Abdul-Jabbar voor altijd basketball zou blijven spelen. De man speelde liefst twintig seizoenen (1969-1989) in de NBA en bleef tot op zijn laatste dagen belangrijk voor zijn team. Kareem bleek doorheen zijn carrière offensief onstopbaar door zijn typische ‘skyhook’, een schot dat hij perfectioneerde en hem bijna nooit in de steek liet. Maar Kareem was meer dan een ‘scoring machine’ en is terecht een van de grootste namen in de geschiedenis van het basketbal.
Kareem Abdul-Jabbar, bijna iedereen kent zijn naam en niet verwonderlijk. Twintig jaar lang was hij een begrip in de wereld van het basketball en een voorbeeld voor zoveel jonge talenten. Het is dan ook typerend dat hij meestal aangesproken wordt met zijn voornaam alleen, net zoals de meeste legendes. Hij wordt niet altijd in dezelfde categorie geplaatst als Michael Jordan maar hij verdient zijn plaats bij de absolute top van het basketball aangezien er weinig spelers zò goed en zò succesvol waren.
Voor Kareem begon het allemaal in New York, waar hij geboren werd als Ferdinand Lewis Alcindor (kortweg Lew). Toen hij pas het levenslicht zag, kon je al merken dat hij enigszins een speciaal mannetje was. Hij was 57cm lang en woog bijna zes kilogram. Als ‘high school’ koos hij voor Power Memorial, die hij naar drie regionale titels leidde. Met Kareem in het team verloren ze slechts twee keer in 79 wedstrijden en wonnen ze 71 wedstrijden na elkaar.
UCLA
Daarna trok de boomlange Kareem, die vaak aanzien werd als een ‘freak’ door zijn klas- en ploeggenoten, naar Californië om er te spelen voor de UCLA Bruins van John Wooden. De Bruins waren hét ‘college basketball’ team bij uitstek en de aanwezigheid van Kareem maakte hen enkel sterker. Met hem won UCLA de NCAA titel drie keer na elkaar (1967, 1968 en 1969) en Kareem werd daarbij iedere keer verkozen tot beste speler in het NCAA tornooi. In 1967 en 1969 werd hij ook verkozen tot Speler van het Jaar en in 1969 won hij de allereerste ‘Naismith College Player of the Year’ award.
De Bruins verloren slechts twee keer in 90 wedstrijden met Kareem. Een keer tegen USC en een keer tegen de Houston Cougars. Die laatste wedstrijd was de eerste ‘regular season college game’ die nationaal uitgezonden werd. Bij de Cougars was Elvin Hayes (later kampioen met de Washington Bullets) goed voor 39 punten en vijftien rebounds. Kareem was in een vorige wedstrijd geraakt aan zijn oog en maakte slechts vijftien punten. De Cougars versloegen de Bruins met 71-69 en de wedstrijd kreeg de naam ‘Game of the Century’ omdat het verlies het einde betekende van de ‘winning streak’ van 47 wedstrijden van de Bruins. Kareem zou later nog eens geraakt worden aan zijn oog en daarom beslissen om ‘goggles’ (grote bril) te dragen tijdens wedstrijden. Een jaar later klopten de Bruins, met een gezonde Kareem, de Cougars makkelijk met 101-69.
Kareem zorgde wel voor een minder positief effect: in 1967 werd het verboden om te ‘dunken’ in het ‘college basketball’, voornamelijk door de dominantie van Kareem. De regel werd pas teruggedraaid in 1976. Bovendien zorgde hij voor heel wat controverse. Kareem was opgevoed als Christen maar koos bewust voor de Islam in 1968. Aanvankelijk was hij zelfs lid van de ‘Nation of Islam’ (van o.a. Malcolm X) maar hij koos uiteindelijk voor het Soennitisch geloof (Google/Wikipedia voor uitleg). Zijn geweten hield hem ook weg van de 1968 Olympische Spelen want hij weigerde te spelen voor Team USA omwille van de slechte behandeling van zwarten.
Milwaukee Bucks
Controversieel of niet, hij werd als eerste geselecteerd in de 1969 NBA Draft door de Milwaukee Bucks, die een ‘coin flip’ wonnen van de Phoenix Suns. De Bucks hadden net hun eerste seizoen erop zitten en konden dus alle hulp goed gebruiken. Hij kreeg ook een bod vanuit de ABA want hij was ook daar als eerste geselecteerd, door de New York Nets, en van de Harlem Globetrotters maar koos voor de NBA. In zijn debuut leidde hij de Bucks met 29 punten meteen naar een overwinning tegen de Detroit Pistons. Kareem won de ROY overtuigend want hij was goed voor gemiddeld 29 punten, veertien rebounds en vier assist. De Bucks wonnen het Oosten met 56 wedstrijden maar verloren van de Knicks in de ‘Eastern Division Finals’.
In de zomer van 1971 maakten de Bucks een deal die legendarisch point guard Oscar Robertson naar Milwaukee bracht. Met een betere wordende Kareem en ‘role players’ als Bob Dandrigde, John McGlocklin, Greg Smith, Bob Boozer en Lucious Allen veroverden de Bucks hun eerste titel in amper hun derde seizoen. Het team won 66 wedstrijden tijdens het seizoen, waaronder een toen record twintig op een rij, en domineerde de playoffs. Ze zorgden daarbij voor amper de tweede ‘sweep’ (4-0) in de NBA Finals tegen de Baltimore Bullets.
Kareem won dat jaar zijn eerste MVP-award en Finals MVP-award, leidde de NBA in scoring met 31,7 punten per wedstrijd en was goed voor gemiddeld zestien rebounds. Na dit seizoen veranderde hij zijn naam van Lew Alcindor naar Kareem Abdul-Jabbar. Het volgende seizoen was een statistisch hoogtepunt voor Kareem. Hij was namelijk goed voor gemiddeld bijna 35 punten, bijna zeventien rebounds en bijna vijf assists. Maar dit keer werden de Bucks geklopt door de Los Angeles Lakers, het team waarvan zij de legendarische ‘winning streak’ van 33 wedstrijden eerder nog stopten.
Ook in de jaren daarop bleven de Bucks top. In 1974 speelden ze opnieuw de NBA Finals maar verloren verrassend na zeven wedstrijden van de Boston Celtics. Kareem klaagde toen herhaaldelijk over het overdreven fysieke spel van de Celtics en vooral van center Dave Cowens. Maar na dit seizoen besliste Robertson om met pensioen te gaan en de Bucks verloren hun status van ‘title contender’. In 1975 werden de Bucks helemaal naar de kelder van de NBA verwezen toen Kareem vroeg om een ‘trade’. Hij voelde zich ‘cutureel niet op zijn plaats’ in Milaukee en wilde ofwel naar New York ofwel naar Los Angeles.
Los Angeles Lakers
Het werd uiteindelijk ‘the city of Angels’, Los Angeles. De Lakers waren een gewoon team na het pensioen van zowel Jerry West als Wilt Chamberlain. Met Kareem werden ze opnieuw relevant, hoewel ze aanvankelijk niet echt doordrongen tot de top. Zelfs met Jerry West als coach geraakten de Lakers niet verder dan de ‘Western Conference Finals’. Spelers als Jamaal Wilkes, Norm Nixon en Adrian Dantley waren talentvol maar misten de nodige ervaring.
Kareem was wel weer op zijn best. Hij won in 1977 zijn vijfde MVP-award in zeven seizoenen en kwam daarmee op gelijkte hoogte van Bill Russell. Dat was gezien zijn dominantie geen verrassing maar bij de start van het seizoen toch onverwacht. Kareem brak namelijk zijn hand in de eerste wedstrijd van het seizoen toen hij Keith Benson van de Houston Rockets een rake klap verkocht na een elleboogstoot. Hij miste daardoor twintig wedstrijden.
De doorbraak naar de top kwam er dan toch nadat de Lakers Magic Johnson selecteerden in de 1979 NBA Draft. De Lakers bereikten meteen de NBA Finals en klopten daarin Julius Erving en de Philadelphia 76’ers na zes wedstrijden. Magic won Finals MVP na zijn legendarische zesde wedstrijd (gestart als center i.p.v. de geblesseerde Kareem en goed voor 42 punten, vijftien rebounds en zeven assists) maar het was Kareem die de Lakers in ‘pole-position’ plaatste. In de eerste vijf wedstrijden was hij namelijk goed voor 33 punten, veertien rebounds en bijna vijf bloks.
Kareem werd dat jaar voor de zesde keer verkozen tot MVP en is daarmee tot op vandaag recordhouder. Gedurende de jaren ’80 zou hij hierna nog zes seizoenen goed zijn voor minstens twintig punten per wedstrijd. Dat is dus tot zijn 38ste. Hij won nog vier titels met de Lakers (1982, 1985, 1987 en 1988) waarbij hij één keer verkozen werd tot Finals MVP (1985).
Afscheid
Zoals het een legende waardig is, nam Kareem afscheid op het allerhoogste niveau. De Lakers speelden namelijk ook in 1989 de NBA Finals maar verloren echter in vier wedstrijden van de Detroit Pistons. Kareem was toen 41 jaar oud maar toch nog steeds goed voor dertien punten, vijf rebounds en één block. Tijdens de derde wedstrijd was hij zelfs goed voor 24 punten en dertien rebounds.
Tijdens het reguliere seizoen werd hij in alle steden uitgewuifd met een aangename show. Hij kreeg overal geschenken, gaande van ingekaderde truitjes tot een boot met daarop de boodschap ‘Captain Skyhook’. Deze grote liefde van de fans kwam niet onverwacht maar Kareem’s relatie met fans van de NBA was aanvankelijk niet optimaal. Er was zijn controversiële keuze voor de Islam, zijn naamsverandering als gevolg daarvan en de weigering om te spelen voor Team USA. Maar daarnaast was Kareem een erg gesloten persoon en ook op het veld iemand die altijd rustig bleef. Daarom groeide de perceptie dat hij niet gepassioneerd was door het spel. Het was pas later in zijn carrière dat hij zich meer ging open stellen voor de media en de fans.
Kareem eindigde zijn loopbaan als de speler die de meeste punten ooit scoorde met 38,387 punten (gemiddeld 24,6). Daarnaast was hij goed voor 17,440 rebounds (gemiddeld 11,2), 3189 bloks (gemiddeld 2,6) en een schotpercentage van 55,9%. Hij speelde 1560 wedstrijden, het meeste in de geschiedenis tot Robert Parish dit record verbrak.
Hij was goed voor tien wedstrijden van minstens vijftig punten (allemaal met de Bucks), met een piek van 55 punten tegen de Boston Celtics in 1971. Daarnaast maakte hij liefst zeventig keer minstens veertig punten, waarvan 55 met de Bucks en vijftien met de Lakers.
Hij won zoals eerder gezegd zes titels, zes MVP-awards, twee Finals MVP-awards en was ROY. Daarnaast was hij goed voor tien ‘All-NBA First Team’ selecties (en vijf ‘Second Team’ selecties), vijf ‘All-NBA Defensive First Team’ selecties (en zes ‘Second Team’ selecties) en was hij negentien keer een ‘All-Star’. En hij won drie NCAA titels op een rij. Hiermee is hij een van de meest succesvolle speler aller tijden. Zijn rugnummer 33 werd dan ook vereeuwigd door zowel de Bucks als de Lakers en in 1995 werd hij geïntroduceerd in de ‘Hall of Fame’.
Skyhook
De bijnaam die Kareem vaak kreeg was ‘Cap’, een afkorting van ‘Captain’. En dat kwam dan weer voort van ‘Captain Skyhook’. De Skyhook zal voor eeuwig en altijd verbonden blijven met Kareem Abdul-Jabbar. Hij leerde de techniek als jonge speler kennen door de ‘Mikan Drill’, een reeks oefeningen ontwikkeld door legende George Mikan. Kareem zag snel de effectiviteit van het schot in, zeker gezien zijn enorme lengte, en werkte lang en hard om het schot te perfectioneren. Aanvankelijk maakte hij de skyhook enkel met zijn rechterhand maar gaandeweg leerde hij ook om het schot uit te voeren met zijn linkerhand. De combinatie van zijn lengte en zijn talent was dodelijk en enkel spelers als Wilt Chamberlain en Hakeem Olajuwon konden zijn skyhook ooit blokken.
Naast en na het basketball
Kareem deed tijdens zijn carrière meer dan alleen basketballen. Hij had altijd al een passie voor acteren. Door zijn bekendheid en imposant voorkomen mocht hij dan ook meespelen in een aantal films en televisieseries. Al in 1971 speelde hij ‘Hakim’ in de film Game of Death. Zijn karakter vecht daarin tegen niemand minder dan martial arts legende Bruce Lee. En in 1980 speelt hij co-piloot ‘Roger Murdock’ in de film Airplane! Daarnaast speelde hij mee in bekende series als Full House, Everybody Loves Raymond en The Fresh Prince of Bel Air.
Maar daar stopt het niet. Al tijdens zijn carrière schreef hij een eerste biografie, getiteld Giant Steps. Een jaar na zijn afscheid van het basketball schreef hij een tweede biografie, getiteld Kareem. Maar hij schreef na zijn carrière ook een aantal boeken over de geschiedenis van Afro-Amerikanen. Zo schreef hij in 2004 het boek Brothers in Arms: The Epic Story of the 761st Tank Batallion WWII’s Forgotten Heroes, het verhaal van een legereenheid bestaande uit enkel Afro-Amerikanen gestationeerd in Europa.
Dit jaar werd hij daarbovenop benoemd tot cultureel ambassadeur voor de Verenigde Staten door Minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton.
Op het vlak van gezondheid schrijft Kareem veel toe aan yoga. Hij stond bekend om zijn strakke fitness regime en al in 1976 voegde hij daar yoga aan toe. Hij zou later zelf verklaren dat hij zonder yoga nooit zo’n lange carrière zou gehad hebben. Maar een gezond leven is blijkbaar nooit een garantie op een goede gezondheid op je oude dag. Kareem heeft al lang last van migraine en neemt daarvoor medicinaal marihuana. Daarnaast werd in 2009 een soort van leukemie vastgesteld bij de toen 62-jarige Kareem. Gelukkig is zijn toestand anno 2012 verre van zorgwekkend.
In volgend filmpje kan u de tien beste momenten uit de lange carrière van Kareem bekijken:
Foto’s: Getty Images / Google Image
Reacties