College Football 101 (2) – The Bowls

College Football 101 is een nieuwe serie artikelen hier op Sport Amerika. College football fan Jules Zane gaat proberen met mooie verhalen, heldere uitleg en veel enthousiasme om American sports fans enthousiast te krijgen over NCAA football; de footballcompetitie die qua cijfers, fans en stadions de NFL met gemak achter zich laat, maar buiten Amerika amper aandacht krijgt.

Vandaag deel 2: BOWL CHAMPIONSHIP SERIES; VROEGER EN NU.

De geschiedenis van college football is er een van vele prachtige verhalen, van legendarische wedstrijden en van inmiddels meer dan een eeuw oude rivaliteiten. Het is echter ook een geschiedenis vol van financiële strijd en commercie en wat ooit begon als amateurteams die uit naam van hun universiteit tegen elkaar speelden is tegenwoordig big business.

Het huidige systeem van gesponsorde finales in prachtige stadions verspreid over de gehele Verenigde Staten vindt zijn oorsprong in 1902, als de Michigan Wolverines als kampioen van het oosten in Pasadena, Californië een nationale finale spelen tegen de West-kampioen Stanford Indians als onderdeel van de nieuwjaarsviering rond het Tournament of Roses. Het idee van finales tussen kampioenen en topteams om de fans in het nieuw jaar hun helden nog eenmaal te zien spelen was geboren en al spoedig ontstonden er meer en meer bowl games.

Deze eerste finale en legendarische nieuwjaarsdag wedstrijd in Pasadena bestaat nog steeds en kennen we tegenwoordig als de Rose Bowl, maar vlak voor de Tweede Wereldoorlog waren ook huidige bowl games als de Sugar Bowl (Louisiana), Sun Bowl (Texas) en Orange Bowl (Florida) al gemeengoed voor college football fans. De locaties zijn vrijwel allemaal in de zuidelijke staten, wat het logische gevolg was van wedstrijden in de wintermaanden. Er waren tenslotte nog geen indoorstadions en begin januari was voor veel staten definitief te koud voor football.

Amerika zou Amerika niet zijn als de wedstrijden steeds commerciëler werden. Er werd vaak een sponsor gevonden voor de wedstrijd en voor het stadion, de rechten voor de televisieuitzending werden duur verkocht, maar zonder kijkers geen geld en dus zocht men de beste teams voor de grootste wedstrijd. Wie het beste was werd en wordt op bepaald op basis van je uitslagen (winst-verlies-ratio), de ranking van je tegenstanders en een nationale poll onder football coaches en kenners. Een miniem verlies tegen een goede tegenstander is daarmee soms minder rampzalig dan een kleine winst tegen een slechte ploeg.

Lange tijd werden de beste teams vervolgens aangeschreven met de aanbieding voor een behoorlijk geldbedrag te verschijnen in deze bowl games, waarbij er vaak werd getracht teams uit verschillende regio’s (liefst oost-west, maar ook noord-zuid was goed) tegen elkaar te laten spelen. Dat is tegenwoordig voor een aantal bowl games nog altijd het geval, maar het systeem is in de jaren ’80 en ’90 uitgebreid en veranderd en een aantal bowl games hebben hun eigen regels.

*

De belangrijkste wedstrijd is de BCS National Championship Game, genoemd naar het huidige Bowl Championship Series systeem en de naam verraadt het al: de winnaar kroont zichzelf nationaal kampioen. Deze wedstrijd wordt gespeeld tussen de twee beste teams in de Division 1 NCAA football rankings, maar wees niet getreurd, er is nog altijd veel geld te verdienen in andere wedstrijden en er zijn zelfs scholen die andere bowl games prefereren boven deze finale. Zij hechten meer waarde aan de eeuwoude traditie van bijvoorbeeld de Rose Bowl ten opzichte van een finale die ontstaat uit een door veel fans als geforceerd en te commercieel betitelde BCS systeem.

De vier andere BCS Finals zijn momenteel de Rose Bowl (Pasadena, CA), Sugar Bowl (New Orleans, LA), Orange Bowl (Miami, FL) en de Fiesta Bowl (Glendale, AZ). Wie in deze wedstrijden speelt wordt bepaald door de kampioenschappen en rankings binnen de conferences. Als de kampioen van een conference echter naar de National Championship Game gaat, dan volgt er een gecompliceerd systeem van nieuwe rankings en uitleg dat het duidelijkste wordt met een recent voorbeeld.

De Rose Bowl heeft voor de komende jaren bijvoorbeeld de afspraak dat het de finale is tussen de kampioen van de Big Ten conference, uit het oosten en midwesten van de VS, en de Pacific-12, met scholen uit het westen. Echter, als een van deze beide conferences een kampioen heeft die voor het nationale kampioenschap speelt, dan speelt de nummer twee van de Big Ten of PAC-12 in plaats van de kampioen. Er is echter een grote maar, want dit gebeurt weer niet als een school uit de Division 1 maar niet uit een standaard BCS conference zich kwalificeert voor een Bowl Game bid door te eindigen in de national top 10 rankings. Deze outsider krijgt dan de Rose Bowl plek aangeboden.

Dit gebeurde bijvoorbeeld in de 2011 Rose Bowl, waarvan de kwalificatie buitengewoon gecompliceerd verliep. De Big Ten kende namelijk drie kampioenen, omdat zowel Wisconsin Badgers, als Ohio State Buckeyes, als Michigan State Spartans eindigden met 11 overwinningen en 1 verloren wedstrijd. Deze verliezen waren echter onderling, maar Wisconsin versloeg Ohio State toen de Buckeyes #1 overall stonden van de hele Division 1 en dus was dat de beste overwinning en werd Wisconsin nummer 1 van de Big Ten. Zij kregen dus de Rose Bowl bid.

De Pacific-12 kampioen waren de Oregon Ducks, maar zij waren tweede nationaal en kregen dus een plek aangeboden in de NCG. Normaal gesproken zou de Rose Bowl bid van de PAC-12 daarom naar Stanford University Indians zijn gegaan, maar tot grote verrassing van velen waren de Texas Christian University (TCU) Horned Frogs ongeslagen gebleven in een aantal krakers en hadden zich zich genesteld in de nationale top 10. Aangezien TCU geen deel uitmaakt van een van de grote conferences, kregen zijn de Rose Bowl bid toegewezen.

Ingewikkeld, is het niet? En dan te bedenken dat alle non-BCS Bowl Games worden geregeld op basis van geld, sponsoren en in sommige gevallen zelfs door een school zelf. Zo is de jaarlijkse Pinstripe Bowl, die wordt gespeeld in de Bronx, NYC op het gras van Yankee Stadium, een wedstrijd tussen twee teams uit New York state, om maar een van de vele verwarrende voorbeelden te noemen.

Goed, met het bowlsysteem hopelijk iets duidelijker, maar waarschijnlijk nog veel verwarrender, zal het artikel van maandag 15 augustus focussen op de vele rivaliteiten die er bestaan en hoe deze tot uiting komen in de indeling van de verschillende conferences.