That Year in Baseball: 1991

Door

Een la vol met oude VHS-banden (300 minuten om maar zeker te zijn dat het past) waar je eigenlijk niets meer aan hebt, maar je kunt het toch ook niet over je hart verkrijgen om je allereerste kennismaking met de World Series zomaar weg te mikken. In 1991 leerde ondergetekende als heel jong ventje de grootsheid van de MLB en met name de World Series kennen. De Minnesota Twins wonnen dat jaar, tot verdriet van het kereltje dat de Atlanta Braves in zijn hart gesloten had. Maar hoe zag dat jaar er verder eigenlijk uit? In That Year In Baseball gaan we terug naar 1991.

NIEUWS IN 1991

Het was het jaar waarin de mensheid eigenlijk voor het eerst een “live” oorlog zag door de ogen van CNN. In 1990 viel Saddam Hoessein buurland Koeweit binnen en in januari van 1991 deed Peter Arnett namens de Amerikaanse nieuwszender verslag van de luchtaanvallen op Baghdad. De internationale coalitie maakte korte metten met Irak en een maand later was de Golfoorlog voorbij. Niemand kon op dat moment weten dat het einde van de Golfoorlog bepaald niet het einde was van alle ellende in deze regio.

Op het wereldtoneel gebeurde er nog veel meer in 1991. Boris Jeltsin neemt de macht in Rusland over terwijl het einde van de Sovjet-Unie definitief nadert als de ene na de andere staat zich onafhankelijk verklaart. In Nederland worden in dat jaar 20 schilderijen uit het Van Gogh Museum gestolen en legt actiegroep RaRa een bom bij het woonhuis van staatssecretaris Aad Kosto. Het kabinet-Lubbers III begint aan het tweede volledige jaar. Op sportgebied kroont PSV zich tot kampioen van de Eredivisie door op doelsaldo Ajax achter zich te houden en wint Frans Maassen de Amstel Gold Race.

REDS WILLEN OP HERHALING

Op maandag 8 april begon voor regerend kampioen Cincinnati Reds de jacht op titelprolongatie. Onder manager Lou Piniella wonnen de Reds in 1990 vanuit het relatieve niets de World Series door de A’s in vier wedstrijden te kloppen. Pitcher Jose Rijo was dat jaar één van de sterkhouders en met een ERA van 2.51 en een 15-6 record trok de man uit de Dominicaanse Republiek de goede lijn door in ’91. De Reds openden het seizoen met twee overwinningen op de Houston Astros, die toen nog in de National League speelden.

Al in de eerste week van het seizoen stuitten de Reds op de Atlanta Braves. Met een jonge pitching rotation eindigde die club in 1990 stijf onderaan in de NL West. Tom Glavine, Steve Avery en John Smoltz hadden hun leergeld echter betaald. Zo stond Glavine bijvoorbeeld aan de basis van een eclatante 12-1 zege op de Reds op pas de eerste zondag van het nieuwe seizoen. Toch moesten ze in Atlanta aanvankelijke goed zoeken naar dergelijke prestaties. Met 3 overwinningen in de eerste 9 wedstrijden openden de troepen van Bobby Cox bepaald niet sterk.

De Oakland Athletics vertegenwoordigden de American League sinds 1988 in de World Series, maar wisten deze alleen in 1989 winnend af te sluiten. Tony La Russa wilde dit huzarenstukje in ’91 herhalen en met 1 nederlaag in de eerste 9 duels mocht de seizoensstart er wezen. Die ene nederlaag leden ze tegen de Minnesota Twins van manager Tom Kelly.

Bij de Twins was Jack Morris op zijn oude dag, de pitcher was de 30 al ruimschoots gepasseerd, aan komen waaien vanuit Detroit. De werper dacht waarschijnlijk zijn dagen te slijten in de kelder van de toenmalige AL West en hij zag dit nog eens bevestigd toen de Twins slechts 2 van hun eerste 11 wedstrijden wonnen. De ploeg die in ’90 de laatste plaats in de divisie bezette, trok die slechte lijn in ’91 moeiteloos door.

BIJZONDERE DAG

De dag waarvan je wist dat die ging komen, viel in 1991 op 1 mei. Die dag speelden de Oakland A’s tegen de New York Yankees en noteerde Rickey Henderson zijn 939e stolen base in zijn loopbaan. In 1982 alleen al lukte hem dit 130 keer en hij beende dan ook met flinke passen richting het record van Lou Brock, dat op 938 stond. Op 1 mei 1991 brak de 32-jarige Henderson dit record. De Man of Steal stopte in 2003 pas en scherpte het record wat stolen bases betreft aan tot 1406. Henderson werd in 2009 opgenomen in de Hall of Fame.

Op diezelfde dag werd nog een record gevestigd dat tot op de dag van vandaag staat. Nolan Ryan was al jaren en jaren een begrip in de majors en won in 1969 al de World Seris. In 1991 was de inmiddels 44-jarige Ryan actief voor de Texas Rangers. Ryan, die overigens nooit een Cy Young Award zou winnen, ging op 30 april 1991 naar bed met 6 no-hitters achter zijn naam. Daarmee had hij het record al in handen.

Een dag later, tegen de Toronto Blue Jays, voegde de krasse veertiger er een zevende aan toe. Een perfect game ontbreekt echter op het indrukwekkende palmares van Ryan. Dit kreeg hij in 27 seizoenen niet voor elkaar. Nolan Ryan stopte in ’93 met een gemiddeld ERA van 3.19. In 1999 trad de veteraan toe tot de Hall of Fame.

Wat Ryan in 27 jaar niet lukte, dat lukte Dennis Martinez in 1991 wel. Eind juli was ploeggenoot Mark Gardner bijna goed voor een no-hitter. Pas in de tiende inning tegen de LA Dodgers liep dit spaak voor de werper. Twee dagen later laat Martinez zien hoe het wél moet. De werper uit Nicaragua gooit tegen diezelfde Dodgers een perfect game, op dat moment de dertiende in de historie van MLB.

WORST TO FIRST (1)

Een aantal records uit 1991 overleven het nog altijd, zo ook het record van 13 ontslagen managers. De helft van de teams zette dat seizoen de manager op straat. Nick Leyva van de Phillies was al op 23 april de eerste. Jim Essian, die op zijn beurt al Don Zimmer verving, is in oktober de dertiende en laatste manager die de zak krijgt. Voor aanvang van het seizoen had ook Tom Kelly wellicht een ontslagbrief verwacht. Na een teleurstellend 1990 presteerde Kelly in 1991 echter boven verwachting.

Zijn Twins begonnen ronduit slecht aan het seizoen, maar vanaf eind april begon het te lopen in de Twin Cities. Na een zege op de Tigers noteerden ze op 12 mei voor het eerst een winning record en begonnen ze hun achterstand in de divisie goed te maken. Aanvallend kwam het gevaar van eerstehonkman Kent Hrbek, outfielder Kirby Puckett en aangewezen slagman Chili Davis. Daarnaast noteerde de pas 22-jarige Chuck Knoblauch op Puckett (195) na de meeste hits: 159.

Het ging zelfs zo goed met de Twins, dat ze eind september voor een primeur zorgden. Door een nederlaag van de White Sox tegen Seattle zijn de Twins in de AL West niet meer te achterhalen. Nooit eerder presteerde een team het om in één seizoen van de laatste naar de eerste plaats in de divisie te gaan.

WORST TO FIRST (2)

De unieke prestatie van de Twins bleef niet lang uniek; ongeveer een week om precies te zijn. Aan de hand van een jonge Tom Glavine (2.55 ERA), die de eerste werper dat seizoen was met 20 overwinningen, en onder meer Ron Gant (105 RBIs) en David Justice (87 RBIs) kregen de Braves in de laatste weken van het seizoen de NL West in de schoot geworpen. Waar concurrent LA Dodgers een voorsprong van twee wedstrijden te grabbel gooide, daar zette Atlanta met een 8-game winning streak een uitstekende (en succesvolle) eindsprint in. Daarmee stootten de Bravos de Reds van de troon, die dit keer niet eens de play-offs haalden en als vijfde eindigden in de divisie.

Voor het eerst sinds ’82 mochten de Braves naar het postseason, maar dit gebeurde wel zonder sterkhouder Otis Nixon. De rappe outfielder (72 gestolen honken) liep in september tegen de dopinglamp en kon de rest van het seizoen vergeten. De Pittsburgh Pirates mochten voor het tweede jaar op rij naar de NLCS en met onder andere een jonge Barry Bonds in de gelederen gaven zij zichzelf een goede kans tegen de gehavende Braves. Het werd een ongelooflijk spannende serie, maar in Games 6 en 7 waren de Braves-pitchers subliem. Ze stonden geen run toe en leidden hun team naar de World Series.

De Twins hadden het in hun ALCS heel wat eenvoudiger. Jack Morris won daarin twee wedstrijden voor Minnesota en legde daarmee een stevige basis onder het succes tegen de Toronto Blue Jays. De Canadezen hadden in de jaren ervoor al vaker op de deur geklopt in de AL East, maar hun tijd zou nog komen. Dit was het jaar van de Twins, die aan vijf wedstrijden genoeg hadden om zich te plaatsen voor hun tweede World Series in vijf jaar tijd. In 1987 trokken ze tegen de Cardinals in zeven wedstrijden aan het langste eind.

NAILBITER

In Atlanta hadden ze al geen nagels meer over na de NLCS, maar dat het nog spannender kon bewezen de Twins en de Braves in de World Series. Toen de MLB in 2003 het 100-jarig jubileum vierde, werd deze World Series door ESPN zelfs bestempeld als de mooiste ooit. Daar had de zender een goede reden voor. In de eigen Metrodome wonnen de Twins Game 1 met 5-2, maar een dergelijk verschil zou er daarna nauwelijks meer komen. Alleen Game 5 in Atlanta werd een blowout. De Braves wonnen die wedstrijd met 14-5.

In vijf van de zeven wedstrijden was het verschil tussen de twee teams slechts één run. Drie wedstrijden werden pas in extra innings beslist en telkens trok de thuisploeg aan het langste eind. Dankzij die ruime 14-5 trokken de Braves met een 3-2 voorsprong in de serie naar Minneapolis, maar juist daar was het voor tegenstanders ongelooflijk moeilijk winnen. Dit onderstreepten de Twins nog maar eens in Game 6, die na 11 innings met 4-3 gewonnen werd.

In de allesbeslissende Game 7 deed Bobby Cox een beroep op de jonge John Smoltz, terwijl Jack Morris namens Minnesota de bal kreeg. Voor de veteraan was het al zijn derde start in deze World Series, maar Morris bewaarde het beste voor het laatst. De routinier was simpelweg niet te raken door Atlanta. Hij pitchte een complete game, die ook nog eens over 10 innings ging. Dit overigens tot afgrijzen van zijn manager, die Morris meerdere keren uit de wedstrijd wilde halen.

SLOT

De beloning voor Morris bleef niet uit. Outfielder Dan Gladden bereikte in de tiende inning van Game 7 de honken. Voor Tom Kelly en de Twins stond daarna een onverwachte held op. Gene Larkin had voornamelijk de bank warm gehouden, maar Kelly deed op een belangrijk moment een beroep op zijn utility man. Diens RBI maakte een einde aan de wedstrijd én de World Series. Morris werd verkozen tot MVP en bewees daarmee aan zijn manager dat de beste wissels soms de wissels zijn die je juist niet maakt.

Na 1987 waren de Twins dus opnieuw het beste team ter wereld. Zeven spelers maakten beide titels mee. Onder hen eerstehonkman Kent Hrbek en outfielder Kirby Puckett. Laatstgenoemde speelde zijn gehele carrière, van 1984 tot en met 1995, voor de Minnesota Twins. In 1996 moest Puckett stoppen vanwege een oogblessure. Er stonden op dat moment 2304 hits achter zijn naam en ook nog eens 1085 RBIs. Zijn slaggemiddelde van .318 bewees dat Puckett een geweldige slagman was. In 2001 werd de goedlachse Puckett opgenomen in de Hall of Fame. Op 6 maart 2006 kwam er veel te vroeg een einde aan diens leven. Een hersenbloeding werd hem, ruim een week voor zijn 46e verjaardag, fataal.

Van de Minnesota Twins werd in de 20e eeuw niet veel meer vernomen na deze titel. Pas in 2002 meldde de club zich weer eens in de play-offs. Voor de Atlanta Braves lag dat iets anders. Tussen 1991 en 2005 wonnen de Braves maar liefst 14 keer de NL East, maar alleen in 1995 leidde dit tot het allerhoogste. In 1992, 1996 en 1999 bereikte Atlanta weliswaar de World Series, maar telkens gingen de troepen van Bobby Cox onderuit.

Cover photo: Jim Mone/AP Photo

Ook leuk om te lezen